Myśl i mów o sobie dobrze. O rzecznictwie w instytucji kultury.

Czym skorupka za młodu…

Na studiach polonistycznych na UW mój wspaniały wykładowca z literatury okresu oświecenia, dr Andrzej Guzek, zwykł mawiać na początku zajęć: „Powiedzcie, co dobrego u Was. Opowiadajcie o swoich sukcesach, bo kto inny, jeżeli nie wy, ma to zrobić najlepiej?”

Wtedy, kilkanaście lat temu, odbierałam tę radę personalnie: ja sama powinnam być swoją najlepszą rzeczniczką. Lepiej nie zostawiać tego osobom postronnym, bo dotyczy mojej osoby, chociaż przez lata miałam z tym problem, bo nie wypada, bo niech inni dostrzegą i pochwalą itp. Dzisiaj, po szkoleniu z rzecznictwa w kulturze, tę piękną prawdę świadomie poszerzam o instytucje, projekty i działania, które tworzę i gdzie pracuję. Oczywiście, pozytywne myślenie i opowiadanie o swoim miejscu pracy zawsze mile widziane, ale Polacy są z tym na bakier 😉

Rzecznictwo. Czym jest?

Maja Bronka, trenerka wspomnianego szkolenia (Docenić kulturę. Skuteczne rzecznictwo na rzecz kultury, Narodowe Centrum Kultury https://nck.pl/szkolenia-i-rozwoj/kadra-kultury/aktualnosci-i-szkolenia/rzecznictwo-szkolenie-online) uświadomiła mi, że mówienie o swojej instytucji kultury dobrze wszystkim wokół jest nie tyle naszym przywilejem czynionym od czasu do czasu, ile obowiązkiem, wypełnianym codziennie, mrówczo i ochoczo! Nikt inny, oprócz nas, nie zna naszej instytucji, naszych odbiorców i wszystkich fantastycznych rzeczy, które dzieją się w naszych murach. Nikt, poza nami, nie opowie z taką pasją i zaangażowaniem o warsztatach biblioterapii dla seniorów, plenerów malarskich dla dorosłych, czy spotkaniu autorskim z popularnym pisarzem dla dzieci.

Rzecznictwo to zbudowanie poparcia wśród decydentów (np. rada miasta, rada gminy) wokół konkretnej, ważnej i potrzebnej w danej społeczności, sprawy. Dzięki wielu różnorodnym działaniom (np. tworzenie partnerstw i koalicji, podnoszenie świadomości, działania edukacyjne, lobbing) możliwe jest odpowiedzenie na potrzeby lokalnej społeczności.

Mówienie w imieniu innych

Pamiętajmy, że rzecznictwo to nie marketing. W rzecznictwie chodzi przede wszystkim o to, żeby rozpoznać potrzeby odbiorców naszej instytucji i żeby je właściwie zakomunikować osobom decyzyjnym, mogącym zrealizować postulaty ludzi. Stajemy się tubą i pośrednikiem w realizacji celu. Mówimy w imieniu innych. Czytelnicy zgłaszają wielokrotnie potrzebę książkomatu, dzięki któremu mogliby wypożyczać książki bezkontaktowo i bezpiecznie, także poza godzinami pracy placówki. Postarajmy się przedstawić ten „problem” na komisji kultury tak: „Nasi czytelnicy (a Państwa wyborcy😀) potrzebują bezpiecznego urządzenia, dzięki któremu mogliby wypożyczać książki w czasach ograniczonego kontaktu (z powodu pandemii). W przeciwnym razie niektórzy z nich musieliby zrezygnować z czytania książek, jednej z nielicznych rozrywek, dostępnych obecnie, szczególnie dla osób starszych”. Zamiast powiedzieć: „Biblioteka musi kupić książkomat. Do tego są potrzebne dodatkowe środki od urzędu miasta, ponieważ biblioteka takich nie posiada”. Pierwsza propozycja dużo lepiej brzmi, ponieważ akcentuje realne potrzeby ludzi i od nich wychodzi. Drugi przekaz jest roszczeniowy. A wiadomo, nikt nie lubi przymusu. W jednym i drugim przypadku mówimy o tym samym, ale jakże inaczej!

Rzecznictwo trwa cały czas

Rzecznictwo, żeby przyniosło skutek, musi odbywać się cały czas. Wykorzystajmy każdą sposobność do mówienia o problemach naszych odbiorców. Dbajmy o to, aby decydenci w naszej miejscowości byli przez nas „zaopiekowani”. Zapraszajmy ich na nasze wydarzenia, polubmy ich profile społecznościowe, wysyłajmy podziękowania, zaproponujmy radnemu/radnej kawę☕ w naszej instytucji i opowiedzmy o naszych działaniach i planach. I nam, i im zależy na pozytywnym wizerunku. A przy okazji mówmy o sobie i naszych działaniach dobrze. Nikt inny tego za nas nie zrobi. Niech dobra wieść niesie się w świat!

Więcej o rzecznictwie:

Podręcznik o rzecznictwie:

file:///C:/Users/HP/Downloads/Docenic_biblioteke_Jak_skutecznie_prowadzic_rzecznictwo%20(3).pdf

Strona poświęcona rzecznictwu dla bibliotek http://stare.biblioteki.org/rzecznictwo