Sztuczna inteligencja (AI) coraz śmielej wkracza w obszary, które dotychczas zarezerwowane były wyłącznie dla ludzi – od tworzenia grafiki i muzyki, przez analizę danych, aż po pisanie tekstów. Naturalnie więc pojawia się pytanie: czy AI może skutecznie napisać wniosek o dofinansowanie projektu kulturalnego lub edukacyjnego? Odpowiedź na to pytanie nie jest jednoznaczna – zależy bowiem od rozumienia roli, jaką AI ma pełnić w tym procesie.
 

Co potrafi AI w kontekście pisania wniosków?

 

Nowoczesne modele językowe – takie jak GPT (Generative Pre-trained Transformer), wykorzystywane m.in. w aplikacjach ChatGPT czy Copilot – posiadają zdolność do generowania tekstów spójnych, formalnych, zgodnych z konwencją określonego stylu czy branży. Oznacza to, że narzędzia te są w stanie przygotować merytoryczny szkic wniosku, oparty na podanych przez użytkownika informacjach, takich jak:
  • cel i uzasadnienie projektu,
  • planowane działania,
  • harmonogram,
  • budżet,
  • grupa docelowa,
  • wskaźniki rezultatów.
 
Co więcej, AI potrafi dostosować język do wymogów formalnych instytucji grantodawczych, opierając się na przykładach istniejących wniosków oraz analizie dokumentów regulaminowych (jeśli zostaną jej dostarczone).
 

Czego AI nie zrobi za nas?

 

Choć AI może znacząco usprawnić proces pisania, nie zastąpi całkowicie ludzkiej pracy, zwłaszcza w obszarach wymagających:
 
  • znajomości kontekstu lokalnego i społecznego – czyli np. relacji z partnerami, specyfiki odbiorców czy aktualnych potrzeb środowiska,
  • tworzenia strategii projektowej – czyli spójnego, realistycznego i przemyślanego planu działania, który wynika z doświadczenia, intuicji i znajomości środowiska kultury,
  • kontaktu z instytucją grantową – AI nie wykona telefonu do operatora programu, nie wyjaśni niejasności i nie odpowie na pytania formalne w imieniu wnioskodawcy.
 

AI jako narzędzie wspierające, nie zastępujące

 

Traktując AI jako asystenta, a nie „autora” wniosku, możemy zyskać znaczną efektywność: przyspieszyć pracę, uporządkować dokumenty, zredukować błędy językowe czy stylistyczne, a nawet stworzyć kilka wersji jednego opisu, by porównać ich trafność. Z pomocą AI łatwiej także zadbać o logiczną strukturę tekstu i spójność pomiędzy poszczególnymi jego częściami.
 

Dla kogo AI może być szczególnie pomocne?

  • dla małych organizacji bez działu projektowego, które potrzebują wsparcia przy pierwszych próbach pisania wniosków,
  • dla instytucji, które mają gotową koncepcję, ale brakuje im czasu lub zasobów na przekształcenie jej w formalny dokument,
  • dla osób indywidualnych (artystów, edukatorów, animatorów), które chcą sprawdzić, jak można zredagować swój pomysł w zgodzie z językiem projektowym.
 
AI może wspierać nas w procesie tworzenia wniosku o dofinansowanie – szczególnie na etapie redagowania tekstu, sprawdzania poprawności językowej i formatowania dokumentu. Nie zastąpi jednak ludzkiego doświadczenia, wrażliwości społecznej ani odpowiedzialności za skuteczne i etyczne zarządzanie projektem.
Dlatego zamiast pytać „czy AI napisze za nas wniosek?”, warto zapytać: jak mądrze korzystać z AI, by nasz wniosek był lepszy, bardziej dopracowany i skuteczny?